Parada Sahtecilik Suçu

Parada sahtecilik suçu, gerçek olmayan veya geçersiz hale dönüştürülmüş paranın üretimi, çoğaltılması, piyasaya sürülmesi veya bilerek kullanılması hallerinde ortaya çıkar. Korunan hukuki değer, paranın güvenilirliği ve ekonomik düzenin istikrarıdır.

Bu suç Türk Lirası veya yabancı para üzerinde işlenebilir.
Hem basan, hem bilerek piyasaya süren, hem de bilerek kullanan kişiler cezalandırılır.

SUÇUN TEMEL HALLERİ VE CEZALAR

1. Parayı Sahte Olarak Üretmek / Basmak / Çoğaltmak

• Basmak, çoğaltmak, üretmek, taklit etmek fiilleri bu kapsamda değerlendirilir.

• Ceza:
  5 yıldan 12 yıla kadar hapis + 20.000 güne kadar adli para cezası.

Bu en ağır yaptırıma sahip fiildir.
Failin amacı genelde piyasaya sürmek olduğundan kast aranır.

2. Sahte Parayı Bilerek Piyasaya Sürmek

Sahte parayı bilerek bir başkasına vermek, harcamak, tedavüle sokmak.

• Ceza:
  2 yıldan 12 yıla kadar hapis + adli para cezası.

Burada failin paranın sahte olduğunu bilerek hareket etmesi gerekir.

3. Sahte Parayı Bilmeden Alıp Sonradan Sahte Olduğunu Anladıktan Sonra Kullanan Kişi

Bu kişi suçu işler ancak daha az ceza verilir, çünkü ilk aşamada kast yoktur.

• Ceza:
  3 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezası.

Fail, parayı eline aldıktan sonra sahte olduğunu fark eder ve buna rağmen tedavüle sürerse bu hüküm uygulanır.

4. Sahte Parayı Elinde Tutmak (Bilirken)

Sahte olduğuna vakıf olarak parayı muhafaza etmek suçtur.

• Ceza:
  Yukarıdaki piyasaya sürme düzenlemesi kapsamında 2 yıldan 12 yıla kadar hapis uygulanabilir.

ETKİN PİŞMANLIK

Fail sahte parayı piyasaya sürmeden önce kendiliğinden yetkililere teslim eder ve yardım ederse:

• Ceza büyük ölçüde azaltılabilir veya tamamen kaldırılabilir.

Bu, özellikle sınır kapısı, döviz büroları ve bankalarda önem arz eder.

YARGILAMADA ÖNEMLİ KONULAR

• Paranın sahte olduğunun bilinip bilinmediği delillerle değerlendirilir.

• Bazen günlük hayat içinde bilinmeden alınan para nedeniyle soruşturma açılabilir.

• Failin mesleği (döviz, kuyumcu vb.), olayın tekrarı, kamera ve yazışmalar kastın tespitinde etkilidir.

UYGULAMADA SIK RASTLANAN DURUM ÖRNEĞİ

Kişi marketten para üstü olarak sahte para alır → fark eder → bunu başka bir yerde kullanır.

➡️ Burada suç “sahte olduğunu anladıktan sonra kullanma” olup,
3 ay – 1 yıl arası veya adli para cezası uygulanır.

SONUÇ