Seyirden Yasaklanma Tedbiri (Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun m.18 vd.)
1. Kavramın Tanımı
Seyirden yasaklanma, spor karşılaşmalarında şiddet, taşkınlık veya düzensizlik eylemlerine karışan kişilerin, belirli bir süre boyunca spor müsabakalarını seyirci olarak izlemelerinin yasaklanması tedbiridir. Bu tedbir, 6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun’un 18. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
Amaç, spor alanlarında güvenliği ve kamu düzenini sağlamak, şiddet ve kötü davranışları önlemektir.
2. Seyirden Yasaklama Kararının Uygulanma Şartları
Seyirden yasaklanma tedbiri;
-
Spor alanlarında veya bunlarla bağlantılı yerlerde işlenen suçlar nedeniyle hakkında soruşturma veya kovuşturma yürütülen kişiler hakkında,
-
Hâkim veya mahkeme tarafından verilir.
Bu kişiler:
-
Adli kontrol kapsamında yükümlülük altına alınabilir,
-
Müsabaka gün ve saatlerinde karakola gidip imza atmakla yükümlü kılınabilir.
3. Tedbirin Süresi
Seyirden yasaklama tedbiri, genellikle:
-
Yargılama süresince geçici olarak uygulanabilir (tedbir niteliğinde),
-
Mahkeme kararıyla ceza olarak da hükmedilebilir.
Kesin hükümle birlikte verilen yasaklama süresi, bir yıldan beş yıla kadar olabilir. Ancak fiilin niteliğine göre süre artırılabilir veya azaltılabilir.
4. Uygulama Biçimi
Seyirden yasaklanma kararı verilen kişi:
-
Spor müsabakalarının yapıldığı gün ve saatlerde belirlenen kolluk birimine (genellikle karakola) giderek imza atmakla yükümlüdür.
-
Bu yükümlülüğe aykırı hareket etmesi hâlinde, disiplin veya cezaî yaptırımlar gündeme gelebilir (örneğin, TCK m. 292 kapsamında “hakkın kötüye kullanılması” veya “tedbire aykırılık”).
5. Hangi Eylemler Seyirden Yasaklama Sebebi Olur?
Aşağıdaki davranışlar seyirden yasaklama tedbirine yol açabilir:
-
Spor alanına yasak madde veya cisim sokmak,
-
Tezahürat adı altında hakaret, ırkçılık veya küfür içeren ifadelerde bulunmak,
-
Spor alanına izinsiz girmek,
-
Müsabaka düzenini bozmak veya kavgaya karışmak,
-
Bilet veya davetiye satışıyla ilgili usulsüzlük yapmak,
-
Bahis veya şike faaliyetlerine katılmak.
6. Tedbirin Denetimi
-
Tedbirin uygulanması emniyet birimlerince (genellikle spor şube veya ilgili karakol) denetlenir.
-
İlgili kişi, müsabaka günü belirlenen saat aralığında karakola başvurarak yoklama verir.
-
Elektronik denetim sistemleri (örneğin bileklik) de bazı durumlarda kullanılabilir.
7. Kararın Hukuki Niteliği
Seyirden yasaklanma kararı;
-
Koruma tedbiri niteliğinde olduğunda geçici olup soruşturma/kovuşturma süresince uygulanır.
-
Hükümle birlikte ceza olarak verildiğinde kesinleşmiş kararın bir parçası olur ve belirli süreyle uygulanır.
Bu nedenle, hem adli kontrol tedbiri hem de cezai güvenlik tedbiri niteliğinde olabilir.
8. İtiraz ve Denetim
Tedbir kararına karşı:
-
Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 267. maddesi uyarınca itiraz mümkündür.
-
İtiraz süresi, kararın tebliğinden itibaren 7 gündür.
-
İtiraz mercii, kararı veren hâkim veya mahkemenin üst dereceli mahkemesidir.
9. Tedbirin Sona Ermesi
-
Süresi dolduğunda kendiliğinden sona erer.
-
Yargılama sonucunda beraat kararı verilirse, tedbir geriye etkili olarak hükümsüz hale gelir.
-
Tedbirin kaldırılması için ilgili mahkemeye dilekçeyle başvuru yapılabilir.
10. Sonuç
Seyirden yasaklanma tedbiri, spor alanlarında şiddet, taşkınlık ve düzensizliğe karşı önleyici ve disiplin sağlayıcı bir araçtır.
Bu tedbirin amacı cezalandırmak değil, kamu düzenini korumak ve benzer olayların tekrarını önlemektir.