Aile Hukuku

Aile hukuku, medeni hukukun en önemli dallarından biridir ve toplumun temelini oluşturan aile kurumunu düzenler. Evlilik, boşanma, velayet, nafaka, mal rejimleri, evlat edinme, soybağı ve aile bireylerinin birbirleriyle olan hak ve yükümlülükleri aile hukukunun kapsamına girer.

1. Aile Hukukunun Temel İlkeleri

• Ailenin Korunması İlkesi: Devlet, aileyi korumakla yükümlüdür. Anayasa’da da ailenin Türk toplumunun temeli olduğu vurgulanır.

• Eşitlik İlkesi: Kadın ve erkek evlilik birliği içinde eşit haklara sahiptir.

• Çocukların Üstün Yararı İlkesi: Çocukla ilgili tüm düzenlemelerde çocuğun menfaatleri ön planda tutulur.

2. Evlilik ve Hükümleri

• Evlilik Ehliyeti: 18 yaşını dolduran herkes evlenebilir. Bazı hallerde hâkim izniyle 17 yaşında da evlenme mümkündür.

• Evlilik Birliği: Evlilik ile eşler arasında hak ve yükümlülükler doğar. Birlikte yaşama, sadakat, yardımlaşma ve ekonomik katkı temel yükümlülüklerdir.

• Mal Rejimleri: Eşler arasında mal ayrılığı, edinilmiş mallara katılma, mal ortaklığı gibi rejimler söz konusu olabilir. Türk hukukunda yasal mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimidir.

3. Boşanma ve Sonuçları

• Boşanma Sebepleri:

  • Zina

  • Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış

  • Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme

  • Terk

  • Akıl hastalığı

  • Evlilik birliğinin temelinden sarsılması (şiddetli geçimsizlik)

• Boşanmanın Sonuçları:

  • Nafaka: Yoksulluk, iştirak ve tedbir nafakası şeklinde düzenlenebilir.

  • Velayet: Çocuğun velayeti genellikle ebeveynlerden birine verilir.

  • Maddi ve Manevi Tazminat: Kusurlu eşten talep edilebilir.

  • Mal Paylaşımı: Evlilik süresince edinilen mallar rejime göre paylaşılır.

4. Çocuk ve Velayet

• Velayet: Çocuğun bakım, eğitim ve temsil hakkı ebeveynlere aittir. Boşanmada velayet, çocuğun üstün yararı gözetilerek verilir.

• Nesep (Soybağı): Evlilik içinde doğan çocuk evlilik içi sayılır. Tanıma veya babalık davası yoluyla nesep ilişkisi kurulabilir.

• Evlat Edinme: Yasal prosedürlere bağlı olup mahkeme kararı ile gerçekleşir.

5. Nafaka Türleri

• Tedbir Nafakası: Boşanma davası devam ederken geçici olarak bağlanır.

• İştirak Nafakası: Velayeti kendisine verilmeyen ebeveynin çocuğa katkısı için ödenir.

• Yoksulluk Nafakası: Boşanma sonrası yoksulluğa düşecek eş lehine bağlanır.

6. Evlat Edinme

• Evlat edinmek isteyen kişinin belli yaş şartlarını taşıması gerekir.

• Evlat edinme, çocuğun üstün yararı ilkesine göre değerlendirilir.

• Mahkeme kararıyla soybağı değişikliği doğar.

7. Aile Konutu

• Aile konutu, eşlerin ortak yaşamlarını sürdürdükleri yerdir.

• Aile konutu üzerindeki tasarruflarda diğer eşin rızası aranır.

8. Koruyucu ve Önleyici Tedbirler

• Şiddet Mağdurlarına Yönelik Tedbirler: 6284 sayılı kanun kapsamında uzaklaştırma, koruma ve tedbir kararları verilebilir.

• Geçici Velayet ve Barınma Tedbirleri: Çocukların ve eşlerin güvenliği için alınabilir.