Mal Rejimi Davası
1. Mal Rejimi Kavramı
Mal rejimi, evlilik birliği içinde eşlerin sahip oldukları malvarlığının yönetimi, tasarrufu ve evlilik sona erdiğinde paylaşım esaslarını belirleyen hukuk düzenidir. Türk Medeni Kanunu’na göre eşler, evlilik sırasında hangi mal rejiminin uygulanacağını seçebilir. Seçim yapılmadığında edinilmiş mallara katılma rejimi yasal mal rejimi olarak kabul edilir.
2. Mal Rejimi Türleri
Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen mal rejimleri şunlardır:
-
Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi (yasal mal rejimi)
-
Mal Ayrılığı
-
Paylaşmalı Mal Ayrılığı
-
Mal Ortaklığı
Eşler, evlilikten önce veya evlilik sırasında noterde sözleşme yaparak bu rejimlerden birini seçebilir.
3. Mal Rejimi Davası
Mal rejimi davası, evliliğin boşanma, iptal, ölüm gibi nedenlerle sona ermesi veya eşlerin mal rejimini değiştirmesi durumunda, tarafların mallarının tasfiye edilmesi ve haklarının belirlenmesi amacıyla açılır.
Bu davada:
-
Eşlerin edinilmiş malları belirlenir.
-
Kimin hangi malı edindiği ve hangi kaynakla aldığı araştırılır.
-
Katkı payı, değer artış payı, katılma alacağı gibi alacak talepleri değerlendirilir.
-
Mahkeme, malvarlığının paylaşımı hakkında karar verir.
4. Görevli ve Yetkili Mahkeme
Mal rejimi davalarında görevli mahkeme Aile Mahkemesi’dir. Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi, aile mahkemesi sıfatıyla davaya bakar. Yetki bakımından ise genellikle davalı eşin yerleşim yeri mahkemesi yetkilidir.
5. Mal Rejimi Davasının Sonuçları
-
Eşler arasında edinilmiş malların yarı yarıya paylaşımı yapılır.
-
Kişisel mallar tasfiyeye dahil edilmez (örneğin, miras yoluyla gelen mallar).
-
Katkı veya değer artış payı alacakları varsa bunlar ayrıca hesaplanır.
6. Süre ve Zamanaşımı
Mal rejiminin sona ermesinden itibaren 10 yıl içinde mal rejimi tasfiyesi davası açılabilir. Bu süre hak düşürücü süredir.