Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nda (TCK m.125 vd.) düzenlenmiş olan ve kişinin onur, şeref ve saygınlığını korumaya yönelik bir suç tipidir.
Suçun Tanımı
Hakaret, bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldırı niteliği taşıyan somut bir fiil veya olgu isnat etmek ya da sövmek suretiyle işlenir. Başka bir deyişle, bir kişiye doğrudan veya dolaylı olarak küçültücü, aşağılayıcı ifadeler kullanılması hakaret suçunu oluşturur.
Suçun Unsurları
-
Mağdur: Herkes olabilir (gerçek kişi). Tüzel kişilere yönelik hakaret, ancak dolaylı şekilde yöneticilerine veya temsilcilerine hakaret yoluyla gündeme gelebilir.
-
Fail: Herkes olabilir.
-
Fiil:
-
Bir kimseye somut bir fiil/olgu isnat etmek (örneğin: “Sen hırsızsın”).
-
Sövmek (örneğin: ağır ve onur kırıcı küfürler).
-
İma ve benzeri yollarla kişiyi toplum içinde küçük düşürmek.
-
-
Manevi Unsur: Genel kast yeterlidir. Fail, hakaret ettiğinin bilincinde olmalıdır.
Nitelikli Haller
-
Hakaretin alenen (başkalarının görebileceği/duyabileceği şekilde) işlenmesi.
-
Kamu görevlisine, görevinden dolayı hakaret edilmesi.
-
Dini, milli, etnik aidiyet gibi değerler üzerinden yapılan hakaretler.
Ceza
-
Temel ceza: 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası.
-
Aleniyet halinde ceza artırılır.
-
Kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret halinde de ceza artırılır.
Korunan Hukuki Değer
Kişinin şeref, haysiyet ve toplum içindeki saygınlığıdır.
Şikayet ve Zamanaşımı
-
Suç, şikayete bağlıdır. Mağdurun, fiili ve faili öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içinde şikayet hakkını kullanması gerekir.
-
Hakaret suçu için 8 yıl dava zamanaşımı süresi vardır.
İstisnalar
-
Eleştiri hakkı, ifade özgürlüğü kapsamında kalan ağır fakat hakaret niteliğinde olmayan sözler suç teşkil etmez.
-
İspat hakkı: Eğer isnat edilen fiil gerçekse ve kamu yararı bulunuyorsa, fail bunu ispat ederek cezadan kurtulabilir.