1. Tanımı ve Hukuki Niteliği
Kefalet sözleşmesi, bir borçlunun borcunu ifa etmemesi halinde alacaklıya karşı borcu üstlenmeyi taahhüt eden kefil ile alacaklı arasında yapılan sözleşmedir. Türk Borçlar Kanunu’nda düzenlenmiş olup, fer’i nitelikli bir borç doğurur. Yani kefilin sorumluluğu asıl borca bağlıdır; asıl borç sona ererse kefalet borcu da sona erer.
2. Taraflar
-
Alacaklı: Asıl borcun sahibi olup kefaletten yararlanan taraftır.
-
Borçlu: Borcun asıl tarafıdır, borcunu ödeme yükümlülüğü altındadır.
-
Kefil: Borçlunun edimini yerine getirmemesi durumunda borcu üstlenen kişidir.
3. Şekil Şartları
-
Kefalet sözleşmesinin geçerli olabilmesi için yazılı şekilde yapılması gerekir.
-
Kefilin sorumlu olacağı azami miktar ve tarih, kendi el yazısıyla yazılmalıdır.
-
Eşlerden biri kefil olacaksa, diğer eşin yazılı rızası gerekir.
4. Kefalet Türleri
-
Adi Kefalet: Alacaklı, önce borçludan tahsil yoluna gitmek zorundadır. Ancak borçludan tahsil imkânsız hale gelirse kefile başvurabilir.
-
Müteselsil Kefalet: Alacaklı, doğrudan kefile veya borçluya başvurabilir. Bu kefalet türünde kefilin sorumluluğu daha ağırdır.
-
Birlikte Kefalet: Birden fazla kişinin aynı borca kefil olmasıdır.
-
Kefaletin Devamı: Belirli bir süreyle sınırlı veya süresiz olabilir.
5. Kefaletin Geçerlilik Şartları
-
Yazılı şekil şartına uyulması,
-
Kefilin ehliyetli olması,
-
Açık rıza ile borcun üstlenilmesi,
-
Asıl borcun geçerli olması gerekir.
6. Kefilin Hakları ve Yükümlülükleri
-
Kefil, borcun tamamı için değil, sözleşmede belirtilen miktar için sorumludur.
-
Kefil, borcu ödedikten sonra rücu hakkını kullanarak borçluya başvurabilir.
-
Alacaklı, kefil aleyhine takip başlatmadan önce borçluya başvurmak zorunda olabilir (adi kefalette).
7. Kefaletin Sona Ermesi
-
Asıl borcun sona ermesi,
-
Kefilin borcu ifa etmesi,
-
Kefalet süresinin dolması,
-
Alacaklı ile borçlunun borcu sona erdirici işlemleri,
-
Kefaletin iptal edilmesi gibi durumlarda kefalet sona erer.