Ağır Ceza Davalarında Beraat Stratejileri

1) Temel ilke — kim kanıtlamakla yükümlü ve standart nedir?

  • Suç isnadını kanıtlamak yükümlülüğü Cumhuriyet savcısına aittir.

  • Şüpheden sanık yararlanır: Mahkemenin, şüpheye yer bırakmayacak şekilde suçun işlendiğini kesin kanaatle kabul etmesi gerekir.
    (Bu iki nokta tüm beraat argümanlarının omurgasıdır — delilin yetersizliği her yerde kullanılabilir.)

2) Beraat içün genel strateji başlıkları

  1. Kast/Failiyet eksikliği — Suçun maddî unsur veya manevi unsuru (kast, taksir vb.) yoksa beraat.

  2. Olaya ilişkin fiilin varlığının çürütülmesi — Gerçekten suç teşkil eden bir fiil olup olmadığı (ör. maddi zarar, bedenî müdahale) tartışılır.

  3. Kimlik/tespit hatası — Failin kim olduğuna dair makul şüphe varsa beraat.

  4. Delillerin hukuka aykırılığı / zincirin kopması — Usulsüz arama, izinsiz dinleme, delil tahrifi, delil zincirinin kopması.

  5. Çelişkili/tek başına yetersiz tanık beyanları — Tek tanıkla hüküm kurulamaz; çelişkiler vurgulanır.

  6. Bilirkişi raporlarının çürütülmesi — Hatalı metot, taraflı bilirkişi veya yeni bilirkişi talebi.

  7. Meşru savunma / zorunluluk hallerinin ispatı — Cezayı ortadan kaldıran hâller.

  8. Etkin pişmanlık, tazmin/uzlaşma (bazı suçlarda etkili) — Ceza değilse de indirim yolunu açar; bazı hallerde ceza sorumluluğunu ortadan kaldırabilir.

3) Soruşturma aşamasında yapılacaklar (hazırlık)

  • Dosyayı ilk günden eksiksiz tarayıp delil haritası oluştur: herkesin beyanı, teknik veriler, fiziki deliller.

  • Alibi varsa: yazılı belge/iş yeri kayıtları/TC kimlik giriş-çıkış, kamera kayıtları, tanık listesi hemen topla.

  • Teknik deliller iste: HTS, baz- BTS verileri, kamera kayıtları, POS/banka kayıtları, araç GPS, plaka kayıtları.

  • Olay yeri incelemesini ve kriminal raporları iste; şayet usul hatası varsa kayıt altına al.

  • Tutuklamaya karşı ölçülülük itirazları, adli kontrol taleplerini zamanında yap.

  • Sanığın ifade verme stratejisini baştan planla (susma hakkı mı, hangi sorulara nasıl cevap).

  • Bilirkişi gerekliyse erken safhada bağımsız bir bilirkişi raporu hazırlat.

4) Kovuşturmada (duruşmalarda) uygulanan taktikler

A) Delil reddi talepleri — Hukuka aykırı elde edilen delillerin yargılamaya sunulmaması için itiraz et; bu itirazı gerekçeli ve yazılı yap.
B) Tanık sorgusu — Tanıklar arası tutarsızlıkları sistematik olarak ortaya koy: tarih/saat/yer, yön, görüş mesafesi, ışık-ortam gibi çarpıcı hususları sor.
C) Bilirkişi ile yüzleşme — Metodoloji, inceleme şartları, alternatif yorumlar üzerine yoğun çapraz sorgu. Gerektiğinde yeni bilirkişi iste.
D) Zincir (chain of custody) sorgulaması — Delilin korunması, saklanması, transferi sırasında hatalar varsa güvenilirliğini çürüt.
E) Alternatif açıklama sun — Olayı başka bir şekilde açıklayan mantıklı ve tutarlı hikâye kur (örnek: yanlış kimliklendirme, kaza/tesadüf).
F) Eksik soruşturma itirazı — Mahkemenin eksik araştırma nedeniyle beraat gerektiğini düşünmesi için somut eksikleri göster.
G) Kapsamlı kronoloji sun — Olayın saat/dakika bazında çelişkisiz kronolojisini yazılı ve sözlü sun.

5) Delil çürütme taktikleri — somut noktalar

  • Tek tanığın iddiası: tek başına kesin kanaat oluşturmaz; motivasyon, ilişkiler, çelişkiler, algı şartlarını vurgula.

  • İtiraf / ifade: Zorla alınmış, usule aykırı veya çelişkili itirafsa geçersizliğini göster.

  • Görüntü/kamera kayıtları: çözünürlük, saat senkronu, açılar, montaj/eksik kareler araştır.

  • Adli tıp raporu: uzman metodolojisi, örnek alma koşulları, rapor tarihleri, eksik veri veya alternatif tahliller göster.

  • HTS / konum verileri: baz istasyonu doğruluğu, kapsama alanı değişkenliği, telefon paylaşımı/çoklu cihaz ihtimali sorgulanmalı.

  • Bankacılık kayıtları: imza uyuşmazlığı, sahtecilik, erişim tarihleri, iptal- iade işlemleri incelenmeli.

6) Çapraz sorgu için pratik soru setleri

  • “Olay zamanı tam olarak nerede, hangi mesafede, hangi yönü gördünüz?”

  • “Görüş mesafeniz ne kadardı? Işık şartları nasıldı?”

  • “Sizi olaya yönlendiren hangi unsur oldu? Nasıl emin oldunuz?”

  • “İddianın sunulduğu tarihten önceki beyanınızla şimdi arasındaki farkı nasıl izah edersiniz?”

  • “Bu tanığı kim önerdi/çağırdı? Tanık sanık/mağdur ile nasıl bir ilişkiye sahip?”

  • Bilirkişiye: “Hangi standart/metodu kullandınız? Alternatif bir yorum mümkün değil mi?”

7) Mahkemede sunulacak yazılı savunma ve beraat talebi — yapı ve içerik

  • Kısa, net ve maddeli: (1) dava konusu olayın kısa özeti, (2) iddianamenin delillerinin noksanlığı/çelişkileri, (3) hukuka aykırı deliller varsa bunların reddi talebi, (4) usul veya esastan beraat talebi, (5) sonuç olarak beraat kararı talebi.

  • Yazılı talebi delil haritası ile destekle — her iddia için “bu delil yok/çelişkili/usulsüz” notu.

8) Duruşma pratiği — tutum ve retorik

  • Sakin ve kendinden emin bir anlatım: Mahkeme kanaati büyük ölçüde sunum tarzından etkilenir.

  • Hukuki argümanları önce kısa özetle, sonra detaylandır. Hakimin anlamasını zorlaştıracak aşırı teknik ifadelerden kaçınma — net, yapılandırılmış sunum.

  • Mahkeme heyeti üzerindeki ikna sürecini aşamalarla kur: önce delil zafiyetleri, sonra alternatif açıklama, sonra hukuki sonuç (beraat).

  • Sanığın beyannamesini prova ettir; duruşmada güvenilir, tutarlı, kontrol edilebilir bir anlatım sun.

9) İstinaf / temyiz için beraat dayanakları

  • Karar gerekçesiz veya çelişkili yazıldıysa gerekçeli karar hatalarını vurgula.

  • Usul ve esas hataları (hukuka aykırı delil kabulü, eksik soruşturma, yasaya aykırı değerlendirme) net maddelerle istinaf/temyiz dilekçesine taşı.

  • Bölge Adliye Mahkemesi’ne/ Yargıtay’a sunulacak dilekçede “beraat gerektiği” yönündeki hukuki ve fiili dayanakları açıkça sırala.

10) Hızlı kontrol listesi (mahkemeye sunmadan önce)

  • Tüm HTS/cctv/banka/gps kayıtları talep edildi mi?

  • Delil zinciri ve muhafaza kayıtları dosyada yer alıyor mu?

  • Tanık beyanlarında çelişki var mı — tablo hazır mı?

  • Bilirkişi raporuna itiraz planı hazır mı? Alternatif bilirkişi listesi var mı?

  • Sanığın savunması tutarlı ve prova edildi mi?

  • Hukuka aykırı delil itirazları yazılı olarak sunuldu mu?

  • Olası meşru savunma / zorunluluk halini kanıtlayacak materyal hazır mı?

  • Beraat talep metni maddeler halinde hazırlanmış mı?

11) Örnek olay senaryosu — nasıl kullanılır?

  1. Eğer elimizde yalnızca mağdur beyanı varsa: vurgu = tanık güvenilirliği + tek başına yeterli olamayacağı + motive edip etmediği.

  2. Eğer teknik veri (HTS, kamera) varsa: bu verilerin doğruluğunu test et; baz istasyonu sapmalarını, kamera saat senkronunu göster.

  3. Eğer itiraf mevcutsa: itirafın hangi şartlarda alındığını sorgula; zorla/tehdit/yanlış yönlendirme varsa geçersiz sayılmasını sağla.

12) Son not — pratik ve savunmaya odaklı

  • Her davada “tek bir yol” yoktur; en etkili beraat stratejisi olayın zayıf noktasını önce tespit edip onu merkeze almaktır.

  • Sistematik hazırlık (delil haritası, kronoloji, karşıbilim) + duruşma becerisi (çapraz sorgu, bilirkişi sorgusu, net yazılı talepler) beraat şansını ciddi şekilde artırır.

  • Dosyayı her aşamada “savcının en güçlü argümanını” önce tespit edip ona karşı hazırlık yapmak mantıklıdır: savcının iddiasını en kuvvetli hâliyle ele alıp zayıflat.