ZORUNLU GEÇİT HAKKI DAVASI

(MK m. 747 – Komşuluk Hukuku)

1. Zorunlu Geçit Hakkının Tanımı

Zorunlu geçit hakkı, bir taşınmazın umumi yola çıkışı yoksa veya mevcut çıkışı ihtiyacı karşılamıyorsa, o taşınmaz lehine, komşu taşınmazlar üzerinden geçit kurmaya yarayan irtifak hakkıdır.

Amaç, taşınmazın ekonomik amacına uygun kullanılmasının sağlanmasıdır.

Acele kamulaştırma, kamu yararının gecikmesinde sakınca bulunan bazı durumlarda, idarenin normal kamulaştırma sürecini beklemeden mahkeme kararıyla taşınmaza hemen el koyabilmesi işlemidir.

Bu yöntemde:

• Bedel tespiti hızlı yapılır,

• Bedelin bankaya yatırılmasıyla fiilen el koyma derhal gerçekleşir,

• Asıl kamulaştırma işlemleri daha sonra tamamlanır.

DAYANAĞI

• Anayasa md. 46/2

• 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu md. 27

KONUTU TERK ETMEME (EV HAPSİ) TEDBİRİ NEDİR?

Konutu terk etmeme tedbiri, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 109. maddesinde düzenlenen adli kontrol türlerinden biridir. Bu tedbirde kişi, tutuklama kararı verilmeden kendi konutunda belirlenen süre boyunca kalmaya zorlanır. Uygulamada buna “ev hapsi” denir.

Tedbir, kişiyi cezaevine göndermeden özgürlüğünü konutla sınırlama amacı taşır.

HANGİ DURUMLARDA UYGULANIR?

Konutu terk etmeme tedbiri, genellikle aşağıdaki durumlarda uygulanır:

• Tutuklama şartları bulunmakla birlikte daha hafif bir tedbirle amaç sağlanabiliyorsa

• Kaçma şüphesi varsa

• Delilleri karartma ihtimali bulunuyorsa

• Toplum güvenliği açısından risk görülüyorsa

• Çocuk sanıklar için tutuklamaya alternatif olarak

• Soruşturma veya kovuşturmada kişinin serbest kalmasının sakıncalı görüldüğü hallerde

 Elektronik Kelepçe Nedir?

Elektronik kelepçe; kişinin belirli bir bölgeden uzak durmasını, konutunu terk etmemesini, mağdura yaklaşmamasını veya belirlenen bölgede bulunmasını elektronik olarak takip eden bir denetim aracıdır.

Türkiye’de elektronik izleme, Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun, Denetimli Serbestlik Kanunu, Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesi Kanunu (6284) ile uygulanır.

Elektronik Kelepçe Hangi Durumlarda Uygulanır?

 1. 6284 Kapsamında (Mağdura Yaklaşmama – Şiddet Tedbirleri)

• Failin mağdura yaklaşmaması,

• Müşterek konuttan uzaklaştırılması,

• Mağdurun bulunduğu yerlerden uzak durması

için yaklaşmama tedbirinin ihlal edilme ihtimali varsa elektronik kelepçe uygulanabilir.

Bu durumda elektronik kelepçe koruma amaçlıdır, cezalandırma niteliğinde değildir.

Süre: Genellikle 1 ay – 6 ay arası uygulanır, uzatılabilir.

İnfaz Hesaplama Nedir? (Genel Tanım)

İnfaz hesaplama, bir mahkûmun mahkemeden aldığı hapis cezasının cezaevinde fiilen ne kadar süreyle infaz edileceğinin belirlenmesidir.

Hesaplama yapılırken:

1. İnfaz oranı (1/2 – 2/3 – 3/4 vb.)

2. Denetimli serbestlik süresi

3. Açık cezaevine ayrılma şartları

4. Tekerrür (mükerrirlik)

5. Suçun tarihi

6. Suçun niteliği (katalog suç / değil)

7. Çocuk – yetişkin ayrımı

8. Toplam ceza süresi

9. Tutuklulukta geçen süre

gibi hususlar dikkate alınır.

1. Kamulaştırma Bedeli Nasıl Belirlenir?

Kamulaştırma bedeli taşınmazın gerçek değerine göre belirlenir. Bu değer:

• Taşınmazın cinsi (arsa, tarla, bina, bağ, bahçe, zeytinlik vb.)

• Konumu (yola cephesi, merkeze yakınlığı, ulaşım durumu)

• Yüzölçümü

• İmar durumu

• Taşınmazın niteliği ve kullanım şekli

• Deprem durumu, topoğrafya

• Gelir getirip getirmediği

• Emsal satış değerleri

• Üzerindeki yapıların yaşı, metrekaresi ve maliyetleri

gibi objektif kriterlere göre belirlenir.

Bedel belirlenirken arsa için genellikle emsal karşılaştırma yöntemi,
tarla için gelir yöntemi,
bina için yapı maliyet hesapları + yıpranma payı kullanılır.

1. Kamulaştırma Nedir?

Kamulaştırma, devletin veya kamu tüzel kişisinin;
kamu yararı gerektirdiği durumlarda, gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerinin mülkiyetindeki taşınmazların bedeli peşin ödenerek mülkiyetine geçirilmesidir.

Kamulaştırma işlemi ancak kanunla yetkilendirilmiş idareler tarafından yapılabilir (belediyeler, il özel idareleri, bakanlıklar, Karayolları, DSİ, TEDAŞ vb.).

✔ Kamulaştırmanın Temel Şartları

• Kamu yararının bulunması

• Yetkili idare tarafından karar alınması

• Usule uygun bedel tespiti

• Bedelin peşin ödenmesi (acele kamulaştırmada istisnaî durumlar vardır)

• Mülkiyet hakkının Anayasa’ya uygun şekilde sınırlandırılması

Tapu İptali ve Tescil Davası Nedir?

Tapu iptali ve tescil davası, tapuda yer alan kaydın hukuka aykırı veya gerçeğe aykırı olduğu durumlarda mevcut kaydın iptali ve gerçeğe uygun yeni bir kaydın tescil edilmesi için açılan bir yenilik doğuran (inşai) davadır.

Bu dava, Mülkiyet hakkını korumaya yönelik en önemli davalardan biridir ve çoğunlukla Asliye Hukuk Mahkemesi (taşınmazın niteliğine göre Asliye Ticaret/Asliye Hukuk) görevli ve taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.

Davanın Açılabileceği Durumlar

Tapu iptali ve tescil davası; taşınmazın tapu kaydının yolsuz (hukuka aykırı) tescil oluşturduğu hallerde açılır. En yaygın sebepler şöyledir:

1. ARABULUCULUK NEDİR?

Arabuluculuk, tarafların gönüllülük esasına dayalı olarak, tarafsız bir arabulucu yardımıyla uyuşmazlıklarını çözmelerini sağlayan alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir.
Gizlidir, hızlıdır, masrafı düşüktür ve dava açılmadan önce veya dava sırasında uygulanabilir.

2. İHTİYARİ (GÖNÜLLÜ) ARABULUCULUK

Tanım

Tarafların serbest iradeleriyle, herhangi bir zorunluluk olmaksızın arabulucuya başvurmasıdır.
Bu tür arabuluculukta başvuru dava şartı değildir, yani dava açmadan önce zorunlu bir aşama olarak geçilmez.

KONUT DOKUNULMAZLIĞININ İHLALİ SUÇU

(TCK m.116)

1. Suçun Konusu ve Korunan Hukuki Değer

Bu suç ile korunan hukuki değer kişinin konut ve işyerindeki huzuru, özel hayatı ve barınma özgürlüğüdür. Konutun büyüklüğü, niteliği, kullanım amacı önemli değildir; kişinin fiilen oturduğu veya barındığı her yer konut kapsamındadır.

Konut sayılan yerler:

• Ev, daire, yazlık

• Müstakil evin bahçesi

• Eklentiler (balkon, depo, garaj, kömürlük gibi)

• Kişinin sürekli olmasa bile geçici olarak barındığı yer (otel odası dâhil)